Tác giả: Nguyễn Võ Minh Tâm.
…
Cách đây khoảng gần chục năm, trong một cuộc nói chuyện bạn bè thân, tôi đã hỏi một người Anh Quốc [English] một câu và yêu cầu trả lời trung thực:
- Nếu phải lột tả người Việt Nam trong một hay hai từ, mày sẽ nói thế nào? Không được rắc compliments [lời khen]!
Biết ý tôi, không ngần ngại, anh bạn nói luôn:
- Câu hỏi này người ngoại quốc [foreigners] chúng tao ở Việt Nam luôn thảo luận với nhau khi không có người Việt Nam. Và đều nhất trí có câu trả lời giống nhau nhưng không bao giờ dám nói ra với người Việt Nam. Mày là người Việt Nam đầu tiên hỏi tao câu này không với ý định muốn nghe một lời khen, nên tao sẽ nói thật, đó là:
- Greedy Vietnamese!
Vâng, đó là:
-Người Việt tham lam!’
Dù đã chuẩn bị cho tình huống xấu nhất với đầu óc, tư duy cởi mở nhất, tôi đã choáng váng và cứng họng một lúc không nói được gì. Mãi sau, tôi mới thốt lên đau đớn vì biết bạn mình không nói dối:
- Greedy? Why?
- Tham lam? Tại sao?
Bạn tôi cười:
- Thì người Việt chúng mày, trừ mày ra [nó thương hại tôi!], luôn luôn cái gì cũng muốn được, không nhường cái gì cho ai bao giờ: Hợp đồng thì điều khoản ngon nhất, giá phải rẻ nhất, hàng phải tốt nhất, giao hàng phải nhanh nhất, bảo hành phải vô thời hạn, thanh toán thì chậm nhất, và … hoa hồng thì phải khủng khiếp nhất!
Tôi chết đứng. Tôi biết nó nói đúng hoàn toàn. Nó làm thương mại với người Việt Nam và ở Việt Nam gần hai chục năm rồi. Nó [và đa số người ngoại quốc cũng vậy] nhìn người Việt qua những gì nó thấy ở những công chức, viên chức nhà nước [quan liêu] hàng ngày làm việc [đàm phán thương mại] với nó!
Tôi đã từng đàm phán với nó cách đây hơn hai chục năm và với rất nhiều người ngoại quốc khác, chưa bao giờ biết đòi hỏi ai một cent [xu] nào từ vô số hợp đồng ngoại thương tôi đã đàm phán và ký kết. Nhưng tôi biết tôi là ngoại lệ nên tôi biết mình có quyền và có thể nhìn vào mắt mà hỏi nó [bạn tôi] hay bất kỳ ai [thương gia ngoại quốc] đã làm việc với tôi, câu hỏi đó mà không sợ bị nó/ họ cười khinh cho.
- Vậy, tính từ thứ hai “bọn mày” [tôi đã từng cùng nó có dịp uống beer trong các câu lạc bộ doanh nhân người Singapore, Malaysia, Nhật Bản, Vương Quốc Anh/ U.K, America/ USA, Hàn Quốc, Pháp Quốc…do các Amcham, Eurocham… tổ chức) miêu tả người Việt Nam là gì?
- Tôi dũng cảm tiếp tục, hy vọng lần này sẽ được nghe lời dễ chịu hơn.
Câu trả lời là:
- Tricky! Tricky Vietnamese!
– Gian! Người Việt hay gian!
Tôi hét lên:
- Không thể nào! Mày không đang trêu tức tao đấy chứ?!
Bạn tôi trả lời:
- Mày muốn tao trung thực mà?
- Vậy tại sao lại là gian? Tôi cố gắng chịu đựng.
- Vì chúng mày không bao giờ nói thật, nói thẳng, và có nói rồi cũng tìm cách thay đổi nếu có lợi hơn. Chúng mày luôn nghĩ rằng mình khôn hơn người và luôn luôn xoay sở để hơn người khác…
Tôi ngồi im lặng, điếng người, muốn khóc, và cố uống tiếp vại bia tự nhiên đắng ngắt. Từ đó tôi ghét uống bia. Nó nhắc tôi buổi tâm sự với phát hiện kinh hoàng trên.
Từ đó trong tôi tắt ngấm mở miệng tự hào…là người Việt Nam!
…
Cách đây khoảng gần chục năm, trong một cuộc nói chuyện bạn bè thân, tôi đã hỏi một người Anh Quốc [English] một câu và yêu cầu trả lời trung thực:
- Nếu phải lột tả người Việt Nam trong một hay hai từ, mày sẽ nói thế nào? Không được rắc compliments [lời khen]!
Biết ý tôi, không ngần ngại, anh bạn nói luôn:
- Câu hỏi này người ngoại quốc [foreigners] chúng tao ở Việt Nam luôn thảo luận với nhau khi không có người Việt Nam. Và đều nhất trí có câu trả lời giống nhau nhưng không bao giờ dám nói ra với người Việt Nam. Mày là người Việt Nam đầu tiên hỏi tao câu này không với ý định muốn nghe một lời khen, nên tao sẽ nói thật, đó là:
- Greedy Vietnamese!
Vâng, đó là:
-Người Việt tham lam!’
Dù đã chuẩn bị cho tình huống xấu nhất với đầu óc, tư duy cởi mở nhất, tôi đã choáng váng và cứng họng một lúc không nói được gì. Mãi sau, tôi mới thốt lên đau đớn vì biết bạn mình không nói dối:
- Greedy? Why?
- Tham lam? Tại sao?
Bạn tôi cười:
- Thì người Việt chúng mày, trừ mày ra [nó thương hại tôi!], luôn luôn cái gì cũng muốn được, không nhường cái gì cho ai bao giờ: Hợp đồng thì điều khoản ngon nhất, giá phải rẻ nhất, hàng phải tốt nhất, giao hàng phải nhanh nhất, bảo hành phải vô thời hạn, thanh toán thì chậm nhất, và … hoa hồng thì phải khủng khiếp nhất!
Tôi chết đứng. Tôi biết nó nói đúng hoàn toàn. Nó làm thương mại với người Việt Nam và ở Việt Nam gần hai chục năm rồi. Nó [và đa số người ngoại quốc cũng vậy] nhìn người Việt qua những gì nó thấy ở những công chức, viên chức nhà nước [quan liêu] hàng ngày làm việc [đàm phán thương mại] với nó!
Tôi đã từng đàm phán với nó cách đây hơn hai chục năm và với rất nhiều người ngoại quốc khác, chưa bao giờ biết đòi hỏi ai một cent [xu] nào từ vô số hợp đồng ngoại thương tôi đã đàm phán và ký kết. Nhưng tôi biết tôi là ngoại lệ nên tôi biết mình có quyền và có thể nhìn vào mắt mà hỏi nó [bạn tôi] hay bất kỳ ai [thương gia ngoại quốc] đã làm việc với tôi, câu hỏi đó mà không sợ bị nó/ họ cười khinh cho.
- Vậy, tính từ thứ hai “bọn mày” [tôi đã từng cùng nó có dịp uống beer trong các câu lạc bộ doanh nhân người Singapore, Malaysia, Nhật Bản, Vương Quốc Anh/ U.K, America/ USA, Hàn Quốc, Pháp Quốc…do các Amcham, Eurocham… tổ chức) miêu tả người Việt Nam là gì?
- Tôi dũng cảm tiếp tục, hy vọng lần này sẽ được nghe lời dễ chịu hơn.
Câu trả lời là:
- Tricky! Tricky Vietnamese!
– Gian! Người Việt hay gian!
Tôi hét lên:
- Không thể nào! Mày không đang trêu tức tao đấy chứ?!
Bạn tôi trả lời:
- Mày muốn tao trung thực mà?
- Vậy tại sao lại là gian? Tôi cố gắng chịu đựng.
- Vì chúng mày không bao giờ nói thật, nói thẳng, và có nói rồi cũng tìm cách thay đổi nếu có lợi hơn. Chúng mày luôn nghĩ rằng mình khôn hơn người và luôn luôn xoay sở để hơn người khác…
Tôi ngồi im lặng, điếng người, muốn khóc, và cố uống tiếp vại bia tự nhiên đắng ngắt. Từ đó tôi ghét uống bia. Nó nhắc tôi buổi tâm sự với phát hiện kinh hoàng trên.
Từ đó trong tôi tắt ngấm mở miệng tự hào…là người Việt Nam!
No comments:
Post a Comment